• Achter de cijfers
  • Posts
  • Martin Visser - Editie #32: over Ruttes serenade, Trumps verre vriend en 0-0's op het WK

Martin Visser - Editie #32: over Ruttes serenade, Trumps verre vriend en 0-0's op het WK

Terwijl de Canadese premier Justin Trudeau het als oude vriend moest ontzien, werd de Noord-Koreaanse dictator Kim Jung Un als nieuwe vriend omarmd. Donald Trump zorgde voor een verwarrend schouwspel op het internationale toneel. Maar ook onze eigen Mark Rutte verraste. Is hij nu eindelijk uit de kast gekomen? Verder een beschouwing over banken en een waterdichte WK-voetbalpoule-strategie (*ahum*). Veel leesplezier!

Financieel stelsel onhoudbaar

ZO, DAT STAAT! Conclusie:

"Het huidige financieel stelsel is uiteindelijk onhoudbaar en zal zonder ingrijpende maatregelen de samenleving verder ontwrichten."

Daar is geen woord Spaans bij. Afzender: Sustainable Finance Lab, een denktank van financiële experts. Hoogleraren zoals Arnoud Boot en Harald Benink. Maar ook mensen als oud-Rabo-topman Herman Wijffels en Peter Blom, directievoorzitter van Triodos.

Tien jaar na het begin van de financiële crisis maakten zij de stand van zaken op. En dat resulteerde in het document 'Werk in uitvoering, een nieuwe rolverdeling tussen publiek en privaat voor een duurzaam financieel stelsel'.

De auteurs stellen:

"Banken en financiële markten zijn ondanks verbeteringen in het risicomanagement en hogere buffers nog altijd een nauwelijks te beheersen risico voor de samenleving. De financiële cyclus is dan ook nog niet beteugeld."

Zij proberen het unheimische gevoel te analyseren dat bij veel mensen leeft (en ook veel financieel deskundigen) dat er wel wát lessen zijn geleerd na de crisis, maar dat er fundamenteel niet iets is veranderd. Dat proef ik bij oud-centrale bankiers als Nout Wellink en Jean-Claude Trichet en bij talloze hoogleraren.

Het is moeilijk de vinger op de zere plek te leggen. Zomaar roepen dat alles hetzelfde is gebleven is makkelijk, maar vooral niet waar. Banken zijn overstelpt met nieuwe regelgeving, de topmensen bij financiële instellingen denkt echt anders dan hun voorgangers van voor de crisis, regels voor hypotheken zijn aangescherpt, banken moeten een buffer aanleggen om de belastingbetalers buitenschot te houden in geval van crisis, toezicht is aanzienlijk verscherpt.

En toch knaagt het. Het Sustainable Finance Lab probeert uit te zoeken of de fundamentele risico's zijn verminderd. En de denktank komt tot de slotsom van niet. De financiële cyclus, aangejaagd door banken, is er nog altijd. Gaat het goed met de economie, dan gaat het meteen te goed - zie huizenprijzen, zie aandelenkoersen. Gaat het slecht, dan zit er ook geen rem op.

Het pleidooi van de denktank is onder meer om publieke diensten beter te borgen. Als er een bank is waar ieders geld echt veilig is, een depositobank, omdat dat geld niet uitgeleend mag worden, dan neemt de relevantie van de commerciële banken af. Als je dat ook regelt voor het betalingsverkeer, dan neemt ook de relevantie van banken af. Echt de keuze durven te maken om een bank failliet te laten gaan, kan alleen als je als overheid zeker weet dat het niet ontwrichtend is voor de maatschappelijke dienstverlening.

Heb je dat geregeld, dan zul je zien dat banken zich anders gaan gedragen, zo luidt de redenering. Dan kunnen banken minder leunen op spaargeld, dat weten ze dat overheide ze niet meer automatisch redden. Dat leidt er toe - dat is de hoop - dat banken meer eigen vermogen gaan aantrekken en zich meer gaan richten op hun primaire taak: ondernemers van krediet voorzien.

Volgens mij is dit een constructieve en opbouwende poging om het debat een stap verder te helpen. Maar in sommige gevallen is het aan dovemansoren gericht. Bepaalde usual suspects willen dit allemaal niet horen. Die steken liever de vingers in de oren en roepen heel hard 'NA-NA-NA-NA-NA. Heel grappig, maar je hebt er verder niks aan.

Lees mijn interview met Arnoud Boot en Rens van Tiburg van het Sustainable Finance Lab: 'Banken zijn nog te dominant' hier (Telegraaf) en hier (Blendle).

Mark is stapelverliefde

WIJ WISTEN HET NATUURLIJK al, maar nu weet Mark Rutte het zelf ook: hij is dol op Europa. Deze week beleed hij zijn geloof in de Europese Unie. In het hol van de leeuw, het Europees Parlement. Eerder zei hij dat het Europees Parlement een feestcommissie is op zoek naar een feest. Maar deze week geen overtogen woord. En dan word je beloond met een staande ovatie. Kom daar maar eens om in de Tweede Kamer.

Rutte laadt meteen de verdenking op zich dat hij met deze serenade  solliciteert naar een Europese topfunctie. Eind volgend jaar loopt de termijn af van Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad. Ik heb geen flauw idee of Rutte zo'n job ambieert en of hij kans maakt. Maar feit is wel dat hij een senior-regeringsleider is en een handige dealmaker. In eigen land heeft hij moeilijke coalities bij elkaar gehouden en behendig gemanoeuvreerd in lastige tijden. Dat hij zich aanbiedt als grote oplosser van de asielchaos in Duitsland en tussen de lidstaten is extra voeding voor de geruchten.

Maar laten we niet te ver op de zaken vooruit lopen. Voor nu is belangrijk dat Rutte eindelijk kleur bekent. Hij deed dat al in maart, in een toespraak in Berlijn. Toen heb ik er ook al uitvoerig over geschreven in een nieuwsbrief. Achteraf was dat een generale repetitie voor zijn toespraak in het Europees Parlement. Die is namelijk veel breder opgepakt. En in interviews na de speech zei hij ook onomwonden dat hij inderdaad anders is gaan denken over de waarde van de EU.

Voor hem was de EU vooral een economische samenwerking. Euro en interne markt vormden de kern. Maar inmiddels benadrukt hij ook het nut van politieke samenwerking, van het vormen van een groot blok in de wereld, van samenwerken op asiel en veiligheid:

"I must say, my personal views on the importance of the EU have evolved over the years. Yes, there is a transactional, ‘bread and butter’ element. Member states all benefit from the Single Market, the monetary union and the free movement of persons. But it’s just as important that the EU ensures security, stability and the rule of law. The mere fact that we work together, that we’re embedded in this Union, makes us stronger, safer and more effective. More and more, I’ve come to view the EU in that light."

Ik moet zeggen dat ik dat wel herken bij mezelf. Nu de wereld zo onzeker is en onvoorspelbaar, wordt dit nut van de EU steeds duidelijker. Kijk maar naar de diplomatieke ramp die de G7 was. We kunnen niet meer automatisch op aan van ons verbond met de Amerikanen. 

Overigens betekent dit niet vanzelfsprekend dat de EU dus een steeds hechtere, politieke club moet worden met als enige streven een vergaande integratie. Nog altijd kun je deze doelen bereiken door vooral goed samen te werken als soevereine landen. 

Dat zal niet eenvoudig zijn. Op buitenlands beleid lopen de belangen nogal eens uiteen. En kijk eens naar de asielproblemen. Het is zeer de vraag of de EU erin slaagt tot een asieldeal te komen bij de komende top. Daar is nu stoorzender Italië bijgekomen, die overigens terechte pijnpunten heeft op dit onderwerp. En het rommelt in de Duitse coalitie. Misschien toch niet zo onlogisch dat Rutte zich aanbiedt als bemiddelaar. Want als de EU totaal verdeeld raakt op asiel (voor zover dat niet al zo is) dan gaat dat prachtige verhaal van Rutte niet meer op.

Liever een verre vriend

DE TOP MET KIM Jung Un geeft een rare nasmaak. De Noord-Koreaanse dictator is een 'honourable leader', premier Trudeau van Canada kan branden in de hel. Beter een verre vriend dan een goede buur, luidt blijkbaar het mantra van Donald Trump.

Op de terugweg uit het Canadese Charlevoix liet Trump de G7 mislukken. Hij was al weg, de overige G6 waren er nog. Opmerkingen van Trudeau ('we laten niet met ons sollen') was reden voor Trump om zijn handtekening onder het weinig voorstellende communiqué vandaan te halen.

En zijn adviseurs Larry Kudlow en Peter Navarro mochten ondertussen los gaan op de Canadese premier. Volgens de eerste had de Trudeau Trump 'verraden'. En volgens de tweede was er 'een speciaal plekje in de hel voor iedere wereldleider die Donald J. Trump op weg naar de uitgang een dolksteek in de rug toebrengt'.

Blijkbaar is 'sollen' een nogal dramatische belediging. Maar vanuit het standpunt van Trudeau natuurlijk volkomen logisch. Trump had ingestemd (toen nog wel) met de gezamenlijke verklaring waarin de G7 vrije handel bepleit. Maar ondertussen zijn de Verenigde Staten een steeds feller wordende handelsoorlog aangegaan met Canada, Mexico en de EU. En mogelijk nog met China.

Hoezo vrijhandel? Trump maakt zich alleen druk om zijn handelstekorten. Andere landen krijgen er de schuld van dat de VS zoveel importeert uit buitenlanden. Hij mag dan blijkbaar slaan, maar terugslaan is een persoonlijke belediging.

Op deze manier bereikt Trump niet wat hij wil. Toen zijn opzet richting een handelsoorlog nog vooral uit dreigementen bestond, leek hij op zijn onorthodoxe manier te bereiken wat hij wilde. Hij dwong de EU en China aan de onderhandelingstafel om beloftes te doen om meer Amerikaanse waar te kopen en minder naar de VS te exporteren. Trump had ze zo ver dat ze zijn spelletje meespeelden.

Met het laten mislukken van de G7 schiet hij zichzelf in zijn voet. Waarom zouden de G6 toegeven aan een president die het spel zó speelt?

Blijkbaar interesseert het Trump helemaal niets. De man die er prat op gaat zulke goede deals te kunnen sluiten, gooit gewoon zijn eigen glazen in. Hij zoekt liever zijn heil in dealen met Noord-Korea. Eén van de weinige landen waarmee Amerika géén handelstekort heeft.

0-0

HOE KOM JE ALS voetbalhater de voetbalpoule enigszins ongeschonden door? Ik heb werkelijk niets met voetbal. Als Oranje speelt, haak ik misschien in de kwartfinales aan. Eerder niet. En zonder Oranje interesseert dat voetbal me echt geen biet.

Toch is het leuk om aan de voetbalpoule met collega's mee te doen. Maar hoe? Dit jaar heb ik een nieuwe strategie bedacht. Ik heb overal 0-0 ingevuld. Tenminste, in deze eerste ronde. Straks bij de kwartfinales en verder kom ik daar niet mee weg.

Bij de voetbalpoule op mijn werk krijg je een punt als je een van beide scores goed hebt, twee punten als je winst of gelijkspel goed voorspelt en vijf punten als de hele score exact klopt. Mijn redenering is dat er vrij veel gelijk gespeeld wordt. Dan heb ik met mijn 0-0-voorspelling sowieso twee punten. Verder komt de score 0 vaak voor, weer een punt. En er zijn altijd wel 0-0's, steeds vijf punten.

Toen ik mijn voorspelling had ingeleverd heb ik de uitslagen van het WK 2014 erbij gepakt. Toen kwam ik erachter dat ik beter 1-1- had kunnen doen, dan had ik een puntje meer gehad. Maar nog steeds denk ik dat ik met 0-0 een middenmoter moet kunnen worden.

Maar dan moeten die voetballers natuurlijk wel meewerken. In de laatste minuten scoren, zoals Egypte-Uruguay en Marokko-Iran is natuurlijk niet de bedoeling. Heel eventjes waande ik mij de hoogste in de voetbalpoule. Maar toch twee keer een punt vanwege de 0. Spanje-Portugal maakte het goed, met een keurige gelijkstand. 

Nu krijg ik als commentaar dat er vaker 1-0 of 0-1 wordt gescoord dan 0-0. Dat is wel waar, maar dan moet je wel goed voorspellen wie wint. En juist daar gaat het volgens mij vaak fout, zeker als je totaal geen verstand van voetbal hebt. Als je pretendeert te weten wie er wint, ga je nat op de verrassingen die er ongetwijfeld ook zijn. Liever vul ik de poule in zonder aanziens des voetbalclubs.

Laat het maar een heel saaie WK worden! Laat die 0-0's maar komen!

Quote de la semaine

"If the G-7 is going to continue to exist as a forum based not on GDP numbers, geographical location, or military might, but on commitment to certain core principles, it’s not clear the United States—under this president at least—belongs in it at all."

Joshua Keating, politiek analist van online magazine Slate.

Song of the week - speciaal plekje in de hel

Reply

or to participate.