Sinterklaas kwam dit weekend langs, daarom is de nieuwsbrief wat later dan gebruikelijk. Likes en reacties zijn van harte welkom. En reclame maken voor de nieuwsbrief is niet verboden. Veel leesplezier gewenst. Groet! Martin

Bubbelcoin

HET IS PRATEN TEGEN doven. Gelovers in de bitcoin (en andere cryptomunten) willen de argumenten waarom de virtuele munt een pyramidespel is niet horen. Iedereen die kritisch is, komt uit een ander tijdperk. Want de cryptomunt vertegenwoordigt de vooruitgang, zo redeneert men. Dat de koers van de bitcoin als een raket omhoog gaat, wordt als een bevestiging gezien van de belofte die de munt in zich heeft.

Woensdag presenteerde techkenner Vincent Everts een bitcoin-bijeenkomst in Ede. Oh pardon, het Crypto Investment Summit #CIS17. Tijdens die bijeenkomst schoot de bitcoin-koers door de $11.000 om diezelfde dag weer 20% omlaag te donderden. Een nogal volatiele belegging dus. Maar dat mag de pret niet drukken, zo schreef Everts in zijn nieuwsbrief:

Dat experts (of moet ik zeggen 'experts') voorspellen dat de opmars van de bitcoin nog lang niet ten einde is, wekt onder deze gelovers geen argwaan. Nee, dat bevestigt juist hun expertise. Everts:

Zou Marc van de Chijs een belang hebben? Opnieuw Everts:

Natuurlijk is de onderliggende blockchain-technologie veelbelovend. Natuurlijk is het interessant om te zien hoe een experiment met een munt zonder centrale banken en commerciële banken verloopt. Maar je ziet toch dat bij deze koersontwikkeling er sprake is van een pyramidespel? De koers van bitcoin-bezitters stijgt als zij anderen ervan overtuigen vooral óók bitcoins te kopen.

Topeconomen Robert Shiller en Joseph Stiglitz zijn zeer kritisch. Gelukkig bracht ook Ron Berndsen, hoogleraar Financiële Infrastructuur, wat nuchterheid in het debat. Hij werkte de afgelopen jaren bij De Nederlandsche Bank aan de DNBCoin om te zien wat DNB met cryptomunten kan/moet en wat de blockchain voor mogelijkheden biedt. In het interview waarschuwde hij nadrukkelijk voor beleggen in de bitcoin:

Mijn favoriete quote is dit understatement:

Ik vroeg hem of er dan wel fundamentals zijn. Maar die zijn er wel volgens Berndsen:

Tot slot nog een aardige grafiek van Jeroen Blokland van Robeco:

Hoofdkantoortje

UNILEVER ONTSTOND IN 1930 uit een fusie van het Nederlandse margarinebedrijf Margarine Unie en de Britse zeepfabrikant Lever Brothers. Het Nederlands/Britse bedrijf had daarmee een dubbele thuisbasis. Nu, 87 jaar later, wil Unilever kiezen: wordt het Rotterdam of Londen?

Die keus zou nog voor het einde van dit jaar worden gemaakt. Het politieke debat over de afschaffing van de dividendbelasting speelde hierin een prominente rol. Nederland zou een onaantrekkelijke factor kwijtraken, want hier is de dividendbelasting nu nog 15% terwijl het Verenigd Koninkrijk geen dividendbelasting heft.

Hoe groot zou de blamage zijn voor Nederland als midden in de Brexit-onderhandelingen een groot concern niet het VK verliet maar er juist naar toe zou gaan? Begrijpelijk dat premier Mark Rutte zijn 'diepste vezels' erbij haalde om het dividendplan te verdedigen. Hij (en VNO-NCW) hoopten nou juist Britse bedrijven naar hier te lokken.

Unilever kan de politieke kwestie prettig uitspelen en verdaagt de beslissing. Dat het vorige kabinet voor de grote concerns in de bres is gesprongen bij ongewenste overnames doet er allemaal niet toe. Unilever-baas Paul Polman laat de Nederlandse en Britse regering graag nog even bungelen. Wie dingt het beste naar zijn hand? Met welke fraaie beloftes?

Polman verwees naar 'politieke turbulentie' toen hij in de Financial Times bekendmaakte dat de definitieve keus is uitgesteld. En passant bagatelliseerde hij ook nog het belang van een hoofdkantoor voor een land. Dit schreef de FT:

De premiers May en Rutte mogen dus vechten om een kantoortje dat er op de Unilever-schaal eigenlijk niet toe doet.

Nea fan myn libben

NEDERLAND WAS GROOT VOORSTANDER van de Europese bankenunie. Maar de liefde voor dit project is bekoeld. Het gezamenlijke bankentoezicht is er, een gezamenlijke afgesproken regime voor het opvangen van failliete banken, maar een Europese verzekering voor spaarders ontbreekt nog. En als het aan de gloednieuwe minister van Financiën Wopke Hoekstra ligt, zal dat sluitstuk er voorlopig nog niet komen.

Zijn grootste tegenstander in de Brusselse vergaderzalen is Pietro Carlo Padoan, de minister van Financiën van Italië. De beste man heeft een reeks gammele banken onder zijn hoede, heeft er een paar gered met belastinggeld (tegen de Europese afspraak in) en wil nu graag de Italiaanse spaarders onder een Europese verzekering brengen.

Is dat verdacht? Jazeker, dat is verdacht.

Meneer Padoan kan niet wachten tot de slechte risico's van het Italiaanse bankwezen zijn ge-Europeaniseerd. In zijn belevingswereld is het doodnormaal om je niet aan de Europese regels voor bankenreddingen te houden, maar je mede-Europeanen wel in de feestvreugde van miljarden aan slechte leningen te laten delen. Valt er een bank alsnog om dan mag Europa in gezamenlijkheid de spaarders te hulp schieten.

In goed Nederland: ammehoela. Of, in het Fries: nea fan myn libben.

Nu is ûs Wopke helemaal niet Fries, maar dat doet er even niet toe. Wij laten nu onze belangen tegenover de grijpgrage Italiaanse handjes verdedigen door een stijfkoppige Fries (al is hij geboren in Bennekom). Gelukkig is ûs Wopke niet naïef, want meteen bij zijn eerste vergadering in Brussel leerde hij zijn Italiaanse pappenheimer goed kennen.

De Italianen zullen eerst hun rommel moeten opruimen. Volgens de centrale bank hadden Italiaanse banken eind vorig jaar nog zo'n €349 miljard aan slechte leningen. Dat is geen kattenpis. Is de troep eenmaal opgeruimd, dan praten we wel weer verder, zo luidt (in iets diplomatieker bewoordingen) het Nederlandse standpunt.

Overigens trapt Nederland op het bredere dossier van de toekomst van eurozone ook op de rem. Eurozonebudget? Nee. Eurozoneminister? Nee. Eurozoneparlement? Nee. Eurozonedit, eurozonedat? Nee, nee, nee. Verrassend genoeg valt er met Den Haag dan weer wel te praten over een Europees Monetair Fonds, de omvorming van noodfonds ESM tot een eigen IMF'je. Den Haag interpreteert de taken voor zo'n EMF heel krap, maar kijk uit, voor je het weet rij je vrolijk een Paard van Parijs naar binnen.

(Lees hier de inzet van de Nederlandse regering voor de top over de eurozone volgende week. Dit standpunt van Nederland inspireerde ING-econoom Marieke Blom tot deze bijtende column (waarmee ik het hartgrondig oneens ben, maar dat terzijde). Lees mijn column over Wopke en Pietro hier (Telegraaf) of hier (Blendle).)

Zzp'en in twillight zone

WAT EEN EER! WOENSDAG krijgt Deliveroo zijn eigen hoorzitting in de Tweede Kamer. Benelux-directeur Mathieu de Lophem was de vorige keer verhinderd, maar de Kamer laat hem niet lopen. Nu mag hij in zijn eentje opdraven om uit te leggen waarom Deliveroo zijn 2000 riders in loondienst om wil dopen tot zelfstandige ondernemers.

Ik denk dat hij een zeer kritische Tweede Kamer aan zal treffen. Maar wat kan het parlement vervolgens doen? Niet zoveel. Politiek Den Haag zit nog opgezadeld met de mislukte Wet DBA. Die wet was veel te ingewikkeld en bezorgde opdrachtgevers en zzp'ers vooral veel onduidelijkheid en onzekerheid.

Nu wil het kabinet met nieuwe zzp-wetgeving komen. Maar die wet moet natuurlijk wel in een keer goed zijn. Daarom besloten minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en staatssecretaris Menno Snel van Financiën dat niet overhaast te doen. Ze trekken er twee jaar voor uit. In 2020 gaat de opvolger van de Wet DBA in.

In de tussentijd verkeren zzp'ers in de twillight zone (en kan Deliveroo dus gewoon zijn trucje uithalen om mensen uit loondienst over te hevelen naar het 'ondernemerschap'). Snels voorganger Wiebes kondigde aan dat 'kwaadwillenden' wel degelijk zou aanpakken. Maar het ziet er niet naar uit dat de constructie van Deliveroo schijn genoeg is.

Song of the week

ER ZIT EINDELIJK SCHOT in de Brexit-onderhandelingen. De Britten geven het niet toe, maar er is een deal over de eindafrekening met de Europese Unie. Naar verluidt moet het Verenigd Koninkrijk tussen de €45 en 50 miljard betalen aan lopende EU-verplichtingen. Nu kunnen de onderhandelingen eindelijk over de echte inhoud gaan. De Britten betalen om eigen baas te worden.

(By the way: ik maar denken dat jullie deze nieuwsbrief lezen vanwege de doorwrochte politiek-economische analyses, blijkt vorige week het YouTube-filmpje van Keith Jarrett in Song of the week het meest te zijn aangeklikt in de nieuwsbrief ;-)